Jaar: 2021

De meest gemaakte fouten bij het ontwerpen van dashboards

Een tijdje geleden schreven wij een artikel over de voordelen van het gebruiken van een dashboard. Veel organisaties zetten het gebruik van dashboards in voor het creëren van gevisualiseerde overzichten van hun KPI’s (Key Performance Indicators). Maar, hoe ontwerp je een dashboard dat zo efficiënt mogelijk de resultaten laat zien?

De inhoud van een dashboard

Met een dashboard zou je in één oogopslag moeten kunnen zien en interpreteren hoe een variabele ervoor staat. In plaats van een blok tekst, staat hier de geanalyseerde informatie in grafieken of cijfers. Dit betekent dat dashboards de gebruiker tijd moet besparen in het begrijpen van resultaten door middel van de meest relevante informatie te laten zien.1 Het doel is om te zien op welke onderdelen de organisatie het goed doet, en welke onderdelen meer aandacht verdienen.

Het komt toch vaak voor dat het gebruik van dashboards veel lastiger wordt gemaakt voor gebruikers dan zou moeten, waardoor problemen kunnen ontstaan. Hieronder de meest voorkomende fouten die gemaakt worden bij het opzetten van een dashboard en hoe ze opgelost kunnen worden.

Zoveel mogelijk informatie op één pagina willen zetten

Het is vanzelfsprekend dat als je eenmaal werkt met dashboards, je er alles uit wil halen wat erin zit. Vaak betekent dit dat je de neiging hebt om alle elementen die zijn gemeten (binnen de organisatie) in één keer te tonen. Reden hiervoor zou zijn dat er meteen een volledig beeld wordt neerzet voor de organisatie. Helaas wordt vaak vergeten dat niet alle partijen binnen de organisatie baat hebben bij het zien van dezelfde data. Deze overvloed van data kan leiden tot het misleidend interpreteren van de benodigde resultaten.2

Teveel kleuren gebruiken

Dit geldt voor alle visualisaties. Organisaties neigen vaak naar het gebruiken veel kleuren om de omgeving er zo mooi en aantrekkelijk mogelijk uit te laten zien. Dit kan daarentegen voor meer verwarring zorgen en als overweldigend worden ervaren.

Kies dus een beperkt aantal standaard kleuren en gebruik die consistent. Als je eenmaal rood gebruikt om een negatief meetresultaat te tonen, gebruik je uiteraard niet diezelfde kleur om op een ander punt een positief meetresultaat te tonen. Ook op het internet is waardevolle informatie te vinden over dit onderwerp. Zoals kleuren die worden gebruikt voor een specifiek doel in een dashboard en kleurcombinaties waarvan bewezen is dat ze goed samen gaan.

Willekeurige grafieken kiezen

Grafieken kunnen snel verkeerd worden gebruikt. Het is cruciaal dat de correcte grafiek wordt gebruikt bij het overdragen van informatie.3 Het gebruik van een onjuiste grafiek kan zorgen voor onleesbare informatie of informatie die niet correct wordt geïnterpreteerd. Beide consequenties kunnen negatief bijdragen aan het opstellen van de juiste conclusies. Als een element wordt getoond in een lijngrafiek, wordt dit gezien als een trend van tijd. Zo kan waardevolle informatie incorrect worden weergegeven en kunnen verkeerde beslissingen worden gemaakt.

Verdiep je in de verschillende soorten grafieken en ontdek welke grafiek het beste past bij bepaalde type informatie. Is het een trend door tijd heen? Gaat het over proporties? Of wil je elementen vergelijken? Zorg dat je weet wat voor resultaat van een element je precies wil aantonen en baseer daarop je keuze voor een grafiek.

De gebruikers van het dashboard niet bestuderen

Sommige ontwerpers gaan er vanuit gaat dat iedere gebruiker over dezelfde analytische kwaliteiten beschikt. Hierdoor kunnen de gebruikers voor meer uitdagingen komen te staan dan nodig is. De gebruikers weten mogelijk niet waar de relevante informatie aanwezig is en kunnen het hierdoor te verwarrend vinden.

Ga na in hoeverre de gebruikers bekend zijn met (o.a.) dashboard programma’s en hun kennis van grafieken en statistiek.4 Het ultieme doel van het dashboard is een omgeving maken voor de gebruikers die tijdbesparend is, niet tijdrovend door het moeten leren van nieuwe vaardigheden.

De toegevoegde waarde van een dashboard ligt in een gemakkelijke omgeving creëren voor gebruikers, die in een paar oogopslagen de gewenste informatie kunnen vinden. Creativiteit is in zo een omgeving niet altijd even belangrijk. Als het een simpele, maar goed werkende dashboard is, hebben jouw gebruikers er meer aan dan als het er aantrekkelijk uitziet, maar moeilijk te gebruiken is.

Bronnen

  1. Justinmind. (z.d.). Dashboard design: Best practices and examples. Geraadpleegd van https://www.justinmind.com/blog/dashboard-design-best-practices-ux-ui/
  2. Alhamadi, M. (2020). Challenges, strategies and adaptations on interactive dashboards. Proceedings of the 28th ACM Conference on User Modeling, Adaptation and Personalization. doi: 10.1145/3340631.3398678
  3. Durcevic, S. (2020, September 9). 20 dashboard design principles & best practices to enhance your data analysis. Geraadpleegd van https://www.datapine.com/blog/dashboard-design-principles-and-best-practices/
  4. Ouwehand, G. (z.d.). In 5 stappen naar het perfect dashboard. Geraadpleegd van https://www.axians.nl/business-analytics/blog/in-5-stappen-naar-het-perfecte-dashboard/